Valt het met geld goed te maken? De door de leerlingen geleden schade. Gras groeit immers niet harder door eraan te trekken. Met andere woorden: de opgelopen vertraging in het leren is er. Tegelijkertijd dient het voorjaar zich aan. In de tuin is het de tijd om het gras te verticuteren, en kalk en mest uit te strooien. Hoewel mijn grasveld geleden heeft onder de extreme sneeuwval, weet ik dat het met zorg en aandacht weer bijtrekt. Vanaf mijn thuiswerkplek heb ik er goed zicht op en volg ik het nauwlettend. Hoe zit dat met onze leerlingen in het VO, wat kunnen we doen met een zak poen? 

Vroeger had ik een voetbaltrainer die ongeneeslijk optimistisch was. Ook al stonden we mijlenver achter de koploper, we moesten – zei hij vóór de wedstrijd in de kleedkamer – ons aan de "laatste strohalm" vasthouden. We waren na zijn gloedvolle betoog opgeladen om de strijd weer aan te gaan.

Werken in het onderwijs onder het gesternte van Corona is zeker geen “makkie”. Ik zie docenten en leidinggevenden zich vol inzetten voor onze leerlingen en zich steeds weer aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Leerlingen van alle jaarlagen mogen en gaan op dit moment weer iets meer naar school. De symbiotische eenheid van leerling en leraar wordt weer deels hersteld. En dat is merkbaar op school. De gang naar school valt nu samen met het moment van het openen van de staldeuren en de gang van de koeien naar de wei. De koeien springen een gat in de lucht als ze de wei weer mogen betreden. En ongeveer zo zal het er afgelopen week ook op veel scholen hebben uitgezien: dartelende leerlingen en leraren in de school. Het lentegevoel breekt door.

Elk jaar zijn we weer blij als het voorjaar zich aandient. We zitten – om de titel van een dagelijks NPO 1-programma te citeren – aan "de vooravond" van het voorjaar.
Beide woorden, vooravond én voorjaar, zijn vervuld van hoop en daarbij horende verwachtingen. Ook voor ons voortgezet onderwijs, waarin we beginnen met één dag fysiek onderwijs voor elke leerling. Om het in dichtregels te verwoorden: "We willen verder en weer door. Ja verder, we gaan ervoor. Niet blijven hangen in zompig verdriet. Want hiermee red je het niet.*" 

De Inspectie van het Onderwijs heeft laten weten dat de scholen volgend schooljaar niet beoordeeld worden op onderwijsresultaten. Ze houden namelijk rekening met de omstandigheden door de coronacrisis. Een verstandige keuze, want wat heeft het voor zin om leerlingen, die ondanks deze bijzondere omstandigheden toch heel veel hebben geleerd, te beoordelen op wat ze allemaal níet hebben geleerd?
Ook kondigde de Inspectie aan dat zij het vierjaarlijkse onderzoek bij besturen uitstellen. Ze zijn nu vooral bezig met afstandsonderwijs, de effecten van de coronacrisis op de resultaten en met de achterstanden van leerlingen. Het is natuurlijk alles behalve een normaal jaar. Desalniettemin is het van belang dat we zélf eigenaar zijn van het proces van (onderwijs)kwaliteit.