Ruimte in verbinding
donderdag 25 juni 2020
Yori Ysselmuiden is vakgroepvoorzitter maatschappijleer en organiseert maatschappelijk georiënteerde ckv-projecten op Het Hooghuis in Oss.
‘Waar staan Carmelscholen voor? Die vraag kwam bij me op toen ik hier op school kwam werken. Het was mijn eerste kennismaking met Carmel als schoolbestuur. Ik ben me toen een beetje gaan verdiepen in de orde van de karmelieten en hun leefregels. Zo hoorde ik ook van “Kennis is (maar) de helft”. Een motto dat oorspronkelijk bij een karmeliet vandaan komt en dat goed past bij mijn visie op onderwijs.
Ik wil leerlingen de kennisbasis meegeven die ze nodig hebben voor de studie van hun keuze, voor hun toekomst. Maar ik vind dat scholen leerlingen óók moeten helpen betere burgers te worden. Mensen die nieuwsgierig zijn, die oog hebben voor nuances, die openstaan voor andere meningen dan de ideeën die ze van huis uit hebben meegekregen. Kennis is de helft, zeker. Maar die andere helft is net zo belangrijk en die wil ik graag helpen vormgeven. Gelukkig juicht onze directie dat toe.
“Kennis is (maar) de helft” is actueel bij ons op school. Nadat we een tijdlang veel hebben ingezet op de kwalificatiefunctie van het onderwijs (de ene helft), willen we nu nog meer handen en voeten geven aan socialisatie en persoonsvorming (de andere helft). Daar zijn al mooie voorbeelden van, zoals de bezoeken die leerlingen van onze Internationale Schakelklas brengen aan andere klassen. Deze leerlingen vertellen in de lessen maatschappijleer hun verhaal: hoe was hun leven in hun land van herkomst? Waarom zijn ze naar Nederland gekomen? Wat houdt hen bezig?
“Ze zijn helemaal niet zo anders dan ik.” Die ontdekking komt tijdens de gastlessen voor veel leerlingen van Nederlandse afkomst als een openbaring. We doen dit nu voor het vierde jaar en ik denk dat er hier en daar bij leerlingen echt een zaadje is geplant: ze kijken anders aan tegen migranten. Nu er minder vluchtelingjongeren in de ISK zitten en meer kinderen van arbeidsmigranten, gaan we de opzet van de lessen een beetje aanpassen. Maar we gaan er wel mee door, want het is belangrijk dat jongeren zien dat ze meer gemeen hebben dan ze denken, ongeacht waar ze vandaan komen.
School is de samenleving in het klein, wordt wel gezegd, en leerlingen zijn burgers in wording. Hoe waardevol de gastlessen ook zijn, als we deze uitspraak willen waarmaken, moeten we meer doen dan losse projecten en op zichzelf staande lessen. Dan moeten we burgerschap integreren in de school. Hoe kunnen jongeren met burgerschap oefenen als je ze niet de verantwoordelijkheid geeft? Dan ís er maar af en toe een meningsverschil, dan gaat het af en toe maar eens niet vanzelf. Geef ze de verantwoordelijkheid om zelf een oplossing te vinden.
We werken aan een betere balans tussen kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. Ik mag daar voorstellen voor doen. Een heel interessante opdracht, maar ook wel een worsteling. Want het docententeam staat er achter; tijdens een thema-avond burgerschap vinden alle collega’s de voorbeelden van geïntegreerd burgerschap in scholen heel aansprekend. En toch gaan we daarna allemaal al snel weer over tot de orde van de dag. Maar ik heb er vertrouwen in dat langzamerhand meer docenten in beweging komen. Want in de kern zijn we opvoeders, dat voelen en zeggen collega’s zelf ook.
Dit is mijn zesde jaar op een Carmelschool, en gaandeweg is het Carmelgevoel gegroeid. Die leefregels van de karmelieten heb ik leren waarderen, ik heb wel iets met “Kennis is maar de helft”. En als ik de visies van andere scholen lees, of als we op Carmeldagen bij elkaar zijn, dan denk ik vaak: dit is goed.’ Dit artikel is onderdeel van het kennismakingskatern van Carmel dat in het najaar van schooljaar 2020-2021 uitkomt. Lees ook de rest van de artikelen:
Categorieën: Nieuws Tags: Kennis is maar de helft/ Kennismakingskatern/ Ruimte in verbinding Vertoningen: 2193