Nuance aanbrengen is een belangrijk onderdeel van de voorbereiding op de mondelinge toets Engels voor 5 havo. De toets bestaat onder andere uit een onderdeel gespreksvaardigheid, waarbij men in tweetallen in gesprek gaat over een maatschappelijke stelling. ‘School moet pas om 10.00 uur starten’ of ‘Iedereen moet het recht hebben om anderen te kwetsen’, zijn mooie stellingen waar ze de tanden in kunnen zetten. Het mooie van deze leeftijd is, dat zulke discussies wél in 5 havo, maar in 4 havo vaak nog niet uit de verf komen (zeker niet in het Engels). In de vierde is het leven nog lekker zwart-wit; mensen en situaties zijn stom of leuk, er zijn geen tinten grijs. Ergens in dat veertiende of vijftiende levensjaar merk je echter dat het leven niet zo in elkaar steekt. Sommige ‘stomme’ mensen blijken ineens aan jouw kant te staan, en die ‘leuke’ vriend blijkt bij nader inzien tóch niet altijd zo’n prettig persoon.

Het stond er echt, in de krant: optimisten leven langer. Dan zal het wel waar zijn. Maar hoe doe je dat dan, positief zijn? Kun je daarvoor leren? Moet je bij een tjakka-goeroe langs? Kun je een boek lezen waar de antwoorden in staan, om je leven om te zetten in iets positiefs? En als je nou heel dikke pech hebt, iets vreselijks mee moet maken, lukt dat dan nog wel?

Op de mavo zeiden ze tegen me: ‘Wacht maar tot je op de havo zit, dan wordt het veel moeilijker.’ Toen ik op de havo zat, zeiden ze: ‘Wacht maar, op het vwo gaat het veel sneller’. Toen ik hbo deed, kreeg ik te horen: ‘Op de universiteit moet je veel harder leren’. Uiteraard zegt het iets over mij, dat ik het aan de ene kant als een angstbeeld zag, maar aan de andere kant als een uitdaging waarin ik m’n tanden kon zetten. Feit is dat ik, hoe eng ik het ook vond, iedere keer de uitdaging opnieuw aanging.

Ah nee, niet wéér een column over corona… Ik ben inmiddels dat COVID-19 virus zo zat, wil er niets meer over horen. Helaas maakt het virus dat niets uit, we kunnen moeilijk beslissen dat het nu wel een keertje klaar is en we niet meer ziek worden. Voor onze persoonlijke situatie maar ook zeker voor het onderwijs is deze unieke tijd er een van noodzakelijke veranderingen die in no time ingevoerd zijn, zonder noemenswaardige problemen. Online lessen liepen binnen een week rimpelloos, leraren en leerlingen wisten na twee weken niet beter. Was er ooit een tijd dat er geen online lessen waren? Ik kan het me nu al bijna niet meer herinneren. Of al die veranderingen ook verbeteringen blijken, is een vraag waar we ons de komende tijd mee bezig kunnen houden. 

Misschien moet ik er maar eens een punt achter zetten. Al die gesprekken met leerlingen die het prettig vinden om na schooltijd even een uurtje met me te praten. Wellicht wordt het tijd om mijn grenzen aan te geven, te zeggen dat zo’n uurtje betekent dat ik werk laat liggen. Werk dat ik op een later moment alsnog zal moeten afmaken. Wordt het tijd om te zeggen dat ik echt wel begrip voor hun situatie heb, maar helaas gewoonweg geen tijd heb om hen aan te horen.