Onderzoek & onderwijs: leren van elkaar
woensdag 26 juni 2024
Duurzaamheidsmeter als instrument voor bestendiging schoolontwikkeling
Hoe veranker je initiatieven voor onderwijsinnovatie en schoolontwikkeling in de school? De Duurzaamheidsmeter biedt ondersteuning. Het is een gesprekstool, bedoeld om iedereen blijvend bij de les te houden.
Onderwijsinnovaties blijken vaak persoonsgebonden. Iemand trekt vol enthousiasme de kar, weet anderen te enthousiasmeren en mee te krijgen. Maar als de trekker een andere taak krijgt, verdwijnt de schoolontwikkeling soms weer uit beeld, terwijl dat niemands bedoeling was.
“Het blijft altijd de uitdaging: hoe voorkom je een dip als iemand vertrekt? Het is belangrijk om de schoolontwikkeling in je kwaliteitsprocessen vast te leggen, want het is een continu proces’, weet Stefanie van Nes, senior projectleider bij VO-raad, vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs. Verankering betekent in dit geval een cyclische opbouw en regelmatige evaluatie. ‘Zijn we nog steeds met de goede dingen bezig? En doen we die goed? Dat vraagt om bewustwording, onderhoud en voortgaand gesprek. Daarvoor is de Duurzaamheidsmeter een geschikt instrument.”
Het is vooral een instrument om met elkaar in gesprek te gaan over factoren die de duurzaamheid van de ontwikkeling beïnvloeden. Denk aan eenheid in visie in beleid, pijlers als organisatie en stakeholders, context en leiderschap. De deelnemers beoordelen vooraf, aan de hand van vragen, de stand van zaken rond thema’s die ze belangrijk vinden. Daarna wisselen ze van gedachten over de uitkomsten. “Wat vinden we hier van? Zo creëer je een gemeenschappelijk beeld en kun je vaststellen: waar staan we, waar willen we naartoe en welke stappen zijn daarvoor nodig?”, licht Stefanie toe.
Op deze manier brengt de Duurzaamheidsmeter alle randvoorwaarden voor een bestendige onderwijsontwikkeling samen: het is een samenspel tussen de visie van de school, de leiding en de leraren. “Schoolontwikkeling is een integraal proces, je moet onderwijsinhoudelijke thema’s combineren met organisatiethema’s. Dat maakt de samenwerking met Universiteit Twente zo waardevol: scholen krijgen gelegenheid om wetenschappelijke kennis toe te passen in de praktijk”, legt Stefanie uit. Belangrijke keuzes kunnen evidence based worden gemaakt, al heeft de term ‘kennisgedreven’ haar voorkeur. “In ons programma Voortgezet Leren bieden we de scholen handvatten om kennisgedreven te werk te gaan.”
De Duurzaamheidsmeter is ontwikkeld door Anne Tappel, verbonden aan zowel de Universiteit Twente als Stichting Carmelcollege. “Belangrijk is dat het in co-creatie tot stand is gekomen. Scholen hebben de eerste versie getest, waarna verbeteringen zijn ingebracht. De expertise komt uit de scholen. Nu is er een toegankelijk instrument om de vinger aan de pols te houden. Door regelmatige evaluatiemomenten houd je de verandering levend en kun je die verankeren in de school.”
Als projectleider heeft Stefanie inmiddels gezien hoe de Duurzaamheidsmeter zijn waarde op verschillende scholen al heeft bewezen. “Het instrument is wetenschappelijk onderbouwd, kosteloos en online toegankelijk. De drempel om het in te zetten is laag.”
Meer informatie over Voortgezet Leren? Ga naar voortgezetleren.nl. Lees ook de volgende artikelen uit deze reeks:
Publicatie: Digizine conferentie 'Onderzoek & onderwijs: leren van elkaar' Tekst: Hans Morssinkhof Fotografie: Annabel Jeuring Stefanie van Nes staat niet op de foto.
Categorieën: Nieuws Tags: Conferentie Carmel-Universiteit Twente/ Onderzoek Vertoningen: 716