Met inclusie is iets wonderlijks aan de hand: soms moet je onderwerpen of mensen eerst "apart zetten" om te bereiken dat iedereen kan meedoen. De internationale schakelklas (isk) van Carmelcollege Gouda is daar een goed voorbeeld van, vertellen coördinator Adriaan Jansen en docent Helma van Puijenbroek.

Adriaan: ‘Wij willen dat jongeren die in Nederland zijn komen wonen, zo snel mogelijk instromen in een reguliere
opleiding. Maar als we ze zomaar in een Nederlandse klas neerzetten, doen we ze tekort. Bij ons verwerven leerlingen in twee jaar tijd een minimale basiskennis van de Nederlandse taal en cultuur. Dat bereik je niet als je leerlingen gewoon maar onderdompelt in het Nederlandse onderwijs, heel jonge basisschoolkinderen misschien daargelaten. Zou je mij morgen in een Arabische school neerzetten, dan zou het me echt niet lukken om aan te haken. Je hebt een zekere basiskennis nodig en die kun je verwerven als de school in het begin afdaalt tot het niveau waar jij bent. Het is veruit het handigst om dat in aparte klassen te doen, ook omdat dit de leerlingen, die vaak al veel hebben meegemaakt tegen de tijd dat ze bij ons komen, een veilige plek geeft om te landen.’

Helma: ‘De realiteit is dat onze leerlingen tegen de tijd dat ze kunnen doorstromen, meestal niet meer naar het vmbo kunnen. Ze hebben dan niet de specifieke vakken gehad die voor de vmbo-profielen in de bovenbouw nodig zijn. Veel isk-leerlingen beginnen hun reguliere onderwijsloopbaan daarom in het mbo. Wel maken wij waar mogelijk gebruik van de faciliteiten op een vmbo-locatie. Onze leerlingen krijgen daar sport en ckv van een vmbo-docent. Ook volgen bijna alle klassen daar praktijkvakken zoals zorg en welzijn of techniek. Die vakken krijgen ze van een vmbo-docent, met een docent van ons erbij voor taal- en andere ondersteuning.’

Adriaan: ‘Wat we daarnaast wél doen, zijn samenwerkingsprojecten met het regulier onderwijs, al heeft corona daar de laatste tijd een lelijke streep door gezet. Denk aan uitwisselingen met andere vestigingen van Carmelcollege Gouda of andere vo-scholen. Of leerlingen die uit hun vaderland zijn gevlucht en die op basisscholen hun vluchtverhaal vertellen. Of Franstalige leerlingen van ons die bij het vak Frans door andere leerlingen van Carmelcollege Gouda kunnen worden geïnterviewd. Het allerleukste vind ik dat we - althans, zo was het vóór corona - met de leerlingen die bij ons gaan uitstromen, meedoen aan een scholendialoog waarin jongeren met elkaar in gesprek gaan over thema’s die voor hen allemaal herkenbaar zijn -ongeacht herkomst, taal of cultuur.’

Helma: ‘Onze leerlingen willen helemaal niet anders zijn, ze willen er vooral bijhoren. Maar door hun geringe kennis van onze taal en cultuur zijn ze beperkt in hun keuzemogelijkheden en moeten ze vaak onderaan de Nederlandse onderwijsladder beginnen. Wat wij van hen kunnen leren, is doorzettingsvermogen. Onze leerlingen zijn echt tot op het bot gemotiveerd. Als je bedenkt wat velen van hen hebben meegemaakt en als je dan ziet hoe sterk ze nu zijn - hun veerkracht is ongelooflijk. Daar kunnen wij echt iets van leren.’

> Lees ook het artikel 'Verschillen in gender en seksualiteit'
> Lees ook het artikel 'Verschillen in inzetbaarheid'

Tekst: Suzanne Visser
Fotografie: Marty van Dijken
Visagie: Janny Rison