Hoe verbeeld je een eeuw? Fotograaf Niki Kits-Polman heeft er een charmante oplossing voor gevonden. Ineke Schouwstra-Mulder, 88 jaar, legt ze vast in een grote en heldere ruimte. Marijn Siemerink, 12 jaar, gaat in zwart-wit, in een halfdonkere oude schoolgang. Honderd jaar voortgezet onderwijs, in contrasterende beelden. Werelden van verschil.

Terugblik

Ineke blikt terug op haar start in 1970 als docent biologie op Het Twickel College in Hengelo. Even daarvoor is ze met man en kinderen verhuisd vanuit Eindhoven. Daar heeft ze al bijna negen jaar lesgegeven, na een invalbeurt kijkt ze rond. Ze belt met Het Twickel College, waarvan ze pas een vacature heeft gelezen. ‘De toenmalige rector, Piet Bakels, vroeg of ik meteen kon langskomen. En zo ben ik begonnen, met zes uur biologie.’

Het is pionieren. Twickel bestaat nog niet lang als Ineke er komt. ‘Er was een heel open sfeer. Met een bijzondere samenwerking tussen de secties natuurkunde, biologie en scheikunde. NaBiSk, noemden we onszelf. We verdeelden de lessen in de onderbouw. Het was een school in opbouw, daar zijn veel vriendschappen uit voortgekomen. Ik heb er 26 jaar gewerkt, ben er nu 26 jaar weg, maar veel van die vriendschappen bestaan nog steeds.’

Aan Bakels bewaart ze dierbare herinneringen. ‘Hij is heel belangrijk geweest voor de school. Toen ik begon, had ik het niet meteen door, maar er was grote verdeeldheid onder de docenten. De meer vooruitstrevende versus de meer behoudende. Bakels probeerde te verzoenen, wat niet lukte. Een collega wilde in die tijd een lerarentoneel beginnen. Dat sloeg aan, er deden docenten uit beide groepen mee. Zo is de verbroedering alsnog tot stand gekomen’, vertelt Ineke. ‘Bakels maakte werk van de onderlinge band. Eens per jaar hadden we familiebijeenkomsten voor het hele gezin. De kinderen vonden het geweldig. “Het feestje van meneer Bakels”, noemden ze het.’

Brugklasser

Voor Marijn ligt het allemaal anders. Ze is brugklasser op Het Twickel College en kreeg plotseling de vraag of ze met een oud-docente op de foto wilde. Vanwege een eeuwfeest, krijgt ze als uitleg. Dat zegt haar dan weer minder, maar meewerken wil ze wel. ‘Het was leuk om mee te maken. Mevrouw Schouwstra was heel aardig. We hebben echt fijn gepraat, ook met Niki, de fotograaf.’ Heeft het honderdjarig bestaan van Carmel hierdoor alsnog betekenis gekregen? Ze lacht: ‘Nee, eigenlijk niet.’ 

En zo moet het misschien ook. Ze is leerling van Het Twickel College, dat is wat telt voor haar. Ze vindt het een fijne school. ‘Ik heb veel nieuwe vrienden gemaakt, ik kan het goed met iedereen vinden, de vakken zijn leuk. Hier voel ik me echt thuis.’ Omdat ze in Borne woont, op enkele kilometers van Hengelo, was ze liefst begonnen op de instroomlocatie in haar eigen dorp. ‘Dat was drie minuten fietsen geweest’, legt ze uit. Maar omdat daar te weinig aanmeldingen waren voor een havo/vwo-brugklas, is het Hengelo geworden. ‘Tien minuten fietsen’, zegt ze erbij.

Natuurlijk is het nog veel te vroeg om te vragen wat ze wil ná Twickel. Iets in de zorg, denkt ze, maar niet als arts. ‘Dan moet je nog langer naar school, en ik houd helemaal niet van school.’ Ze licht die laatste uitspraak nog even toe: ‘Ik heb eigenlijk nooit zin om naar school te gaan. Maar als ik er eenmaal ben, is het goed.’

Eigen school

‘Het was leuk om Marijn te ontmoeten’, vindt Ineke. ‘Ik mocht haar schoolboeken even inkijken. Dan zie je dat het nu heel anders is. Maar ja, in die eerste jaren zat Twickel nog in noodgebouwen, aan de rand van Hengelo, naast de aardappelvelden. In die dagen liep er nog een pater in habijt. Later kwam de nieuwbouw en die is ook alweer vervangen.’

Zegt haar het eeuwfeest iets? Ineke denkt na. ‘Nu je hierover begint: ik was de eerste nietkatholieke docent van Twickel. Bakels zag er geen bezwaar in. Later heb ik ook nog in de identiteitscommissie gezeten. Met het grotere geheel van Carmel hadden we weinig van doen, onze aandacht ging natuurlijk allereerst uit naar de eigen school.’

Tekst: Hans Morssinkhof
Fotografie: Niki Kits-Polman