Met een bedachtzame blik kijk ik naar de vlag, die al zo’n 12 jaar in mijn leslokaal hangt: de regenboogvlag. Al die jaren een vanzelfsprekendheid en een bewust signaal aan de leerlingen die ik lesgeef: iedereen is welkom in mijn lokaal, ongeacht zijn/haar/diens geaardheid, uiterlijk, achtergrond enzovoort. Door het zien van deze vlag kunnen leerlingen dit, hopelijk, voelen. Maar soms schuurt het een beetje en merk ik dat leerlingen het wat ingewikkeld vinden dat die vlag er hangt. Ook als ik uitleg dat de vlag een teken is van welkom aan iedereen, een welkom dat verder gaat dan ‘alleen’ aan de lhbtiq+-leerlingen.

Oog en oor

Dit thema blijft actueel en soms zelfs controversioneel. De kunst is om zowel oog en oor te houden voor de lhbtiq+-gemeenschap, als stil te staan en erop te anticiperen dat dit gevoelig kan liggen. Omarm maar eens datgene wat van huis uit wordt afgewezen, of wat vanuit een levensbeschouwing niet geaccepteerd en getolereerd wordt. Caught in the middle tussen botsende waarden. Kom daar maar eens uit, als jongere. Aan de ene kant voel ik een onverzettelijkheid, die zegt dat de vlag sowieso blijft hangen. De vlag raakt namelijk een belangrijke kernwaarde: gelijkwaardigheid. Aan de andere kant wil ik ook voor een andere invulling openstaan.

De dialoog

Moeten we niet (nog) meer met ouders/verzorgers de dialoog aangaan? Over kernwaarden in ons onderwijs, die aan de ene kant zo vanzelfsprekend (geworden) zijn, maar die soms mijlenver afstaan van de manier waarop veel mensen dit van vroeger uit of vanuit een andere cultuur, gewend zijn. Ik volgde afgelopen najaar een workshop over interculturele communicatie en cultuurverschillen. Waar in Nederland zelfstandigheid, zelfvertrouwen en een goede schoolopleiding de boventoon voeren, is dat in andere culturen juist het geloof, respect voor ouders en gehoorzaamheid. Het was een echte eyeopener om te zien en te horen wat zowel ouders, docenten, als leerlingen belangrijk vinden in het onderwijs in Nederland, en hoe onderwijs in andere culturen wordt gegeven en ervaren.

Leerlingen aan zet

Terug naar de vlag. Hoewel ik weet dat er tegenwoordig varianten op de originele regenboogvlag verkrijgbaar zijn, is het misschien mooier om samen met mijn leerlingen een vlag te ontwerpen, die niet alleen gaat over lhbtiq+ maar óók over culturen, religies en huidskleur. Dit zou zelfs vakoverstijgend kunnen, bijvoorbeeld samen met het vak beeldende vorming. De vakantie is wellicht een mooie tijd om dit idee eens rustig verder uit te werken.
 

Elies Schledorn, docent levensbeschouwing en mentor 


Fotografie: Niki Kits-Polman