Bij de woorden school en onderwijs komen bij veel mensen beelden op die te maken hebben met op welke manier ze zelf les hebben gehad. Dat kan zijn een klaslokaal met leerlingen “in de bus” (drie rijen van twee leerlingen) en een leraar die voor de klas staat of zit en zijn verhaal doet, al dan niet gebruik makend van een bord. Leerlingen luisteren aandachtig of iets minder of helemaal niet. Dit beeld van de docerende leraar en de luisterende leerling zit hardnekkig in onze achterhoofden.

Maar als je zelf in het onderwijs werkt en dag-in-dag-uit collega’s voor de klas ziet staan, ervaar je dat voor de klas een sterke metafoor is geworden. Tegenwoordig zijn juist leerlingen aan zet : het lokaal is niet meer vooral een collegezaal. Nee, het leslokaal is veelal veranderd in een werkplaats. Een werkplaats voor jongeren met een begeleider voor de klas. Het doceren is gedoseerd tot een aantal momenten in de les. Want ja, wie moet er nu eigenlijk iets leren?

School is naast een leerhuis ook een leefgemeenschap. Of je wilt of niet: leerlingen worden nadrukkelijk ook gevormd in het onderwijs. De waarden en normen van leerlingen en docenten komen expliciet of impliciet aan de orde. Er staat een mens voor de klas en er zitten mensen in het lokaal. Mensen die elkaar ervaren en zien (zitten) of niet. In dat huis wil je bezig zijn met het onderzoeken van ver weg en dichtbij. Je wilt niet eenzijdig ontwikkeld worden, maar ingevoerd worden in verschillende leer- en ervaringsgebieden. Heel de mens, zoals in onze missie omschreven staat. Dus naast de vakken Nederlands, Engels en wiskunde ook levensbeschouwing en geschiedenis.

Fijn als ik in een vrij uur door de gang loop het bovenstaande nadrukkelijk tegenkom: actieve leerlingen, zittend in verschillende opstellingen, bezig in verschillende werkvormen.

Onderwijsverhalen zijn vaak verhalen waarin men naar een bepaald ideaal toe werkt. Het is daarom fijn te ervaren dat veel van het bovenstaande allang de dagelijkse praktijk is. Het is er al en laten we dat oude beeld van het begin nu eindelijk eens aanpassen. Het is allang een onderdeel geworden van ons onderwijs. Een onderwijs dat gestoeld is op een actieve brede vorming.

Peter van Lange, docent