Traditiegetrouw maken leerlingen in 5 havo en 5 vwo als laatste opdracht van het schoolexamen voor het vak Levensbeschouwing het Levensvisieboek. Of beter gezegd hun levensvisieboek.
Aan de hand van de onderdelen verleden (1): wat zijn de wortels van mijn leven (o.a. mijn familie, levensbeschouwing die ik van huis heb meegekregen) en mijn levensgeschiedenis geven leerlingen hun antwoord op deze vraag.

Daarna wordt de leerling gevraagd een beeld te geven van zijn/haar leven: hoe sta ik op dit moment in het leven (2).  Aan de hand van een aantal dimensies vragen we de leerling een beeld te geven van zijn/haar leven:
•    Zingevingsdimensie: waar leef ik voor, wat is voor mij heel zinvol?
•    Expressiedimensie: hoe uit ik mijn gevoelens?
•    Rituele dimensie: hoe vier ik het leven, welke momenten en data zijn belangrijk?
•    Sociale dimensie: waar hoor ik bij, waar voel ik mij echt thuis?
•    Ethische dimensie: mijn opvattingen over goed en kwaad en welke waarden vind ik belangrijk hoe laat ik dat in mijn dagelijkse leven zien?
•    Doctrinele dimensie: waar geloof ik in, wat zijn mijn lijfspreuken en uitgangspunten? Waarin blijf ik “heilig” in geloven?

Daarna neemt de leerling ook nog even een kijkje in zijn/haar toekomst (3). Hier worden vragen besproken als: wat wil ik later gaan doen, wat zou ik vreselijk vinden als het om mijn en onze toekomst gaat, en wat is mijn toekomstideaal: hoe moet de wereld er over 20 jaar uitzien? 

Het levensvisieboek wordt afgesloten met een slotwoord (4) waarin leerlingen kort beschrijven hoe ze het werken aan dit verslag hebben ervaren en welke zaken ze over zichzelf geleerd hebben of opgevallen zijn. Hier geeft het overgrote deel van de leerlingen aan dat ze het erg fijn vinden dat ze eindelijk voor een praktische opdracht een keer geen informatie van het internet moeten halen. Geen digitaal geknip en geplak. Nee, de informatie zit in henzelf en is overal beschikbaar. ‘s Avonds met muziek op de achtergrond of ‘s morgens bij een kop koffie: je hoeft niets aan te zetten, behalve jezelf.

En zo ervaar ik als docent dat leerlingen deze open ruimte van het levensvisieboek als een oase ervaren in de opeenstapeling van andere opdrachten.
Deze opdracht leeft met je mee en is nooit helemaal af. En dat is maar goed ook.

Peter van Lange, docent