Over een paar maanden is het zo ver: pensioen! Natuurlijk verheug ik me erop. Geen verplichtingen meer, geen nakijkwerk, tijd genoeg om al die dingen te gaan doen waar ik al jaren niet aan toekom. Maar dit laatste schooljaar heeft de overgang er niet makkelijker op gemaakt. Hoe het precies komt weet ik niet, maar alles zit mee en alles loopt op rolletjes. Vriendelijke leerlingen, goede resultaten, een fijne sectie en heel belangrijk: kleine klassen. 33 leerlingen in 6 vwo en 35 leerlingen in 4 vwo, dat betekent vier klassen van rond de 17 leerlingen. Sorry collega’s. Ik ga elke ochtend fluitend naar school.

Als docent in hart en nieren, vind ik het altijd buitengewoon leuk om uitgenodigd te worden op een school om lessen te bezoeken en collega’s te spreken. Ook het contact met leerlingen is altijd bijzonder inspirerend. Langzaam ben ik eraan gewend geraakt dat vrijwel niemand je kent als je als Carmelbestuurder zo’n school binnenloopt. Bij het noemen van je naam gaat er bij bijna niemand een lampje branden. Altijd fijn als de locatiedirecteur je dan even voorstelt in de docentenkamer. Maar dan nog loop je weleens een klas in en vraag je netjes of je even de les mag bijwonen, waarop de meeste docenten wel vriendelijk ‘ja’ roepen maar toch even vragen wat ik kom doen en wie ik ben.

We willen met ons onderwijs meer en meer inspelen op de individuele wensen en behoeften van leerlingen. Het stimuleren van onderwijsinnovatie is daarom belangrijk. Ook verlaging van de door veel docenten als hoog ervaren werkdruk vraagt aandacht. In de CAO VO is afgesproken om de maximale lestaak voor docenten te verminderen om zo uren vrij te maken voor onderwijsontwikkeling. Het mes snijdt daarmee aan twee kanten: verlaging van de werkdruk en uren voor innovatie. Op het eerste gezicht een sympathieke maatregel. Toch ben ik er niet onverdeeld gelukkig mee.

Ooit heb ik serieus overwogen om het onderwijs vaarwel te zeggen. Ik was achter in de veertig, zat al jaren in het onderwijs en voelde me opgedroogd. Moe, inspiratieloos en al dat nakijkwerk helemaal zat. Er was ook dat andere dat steeds maar aan me bleef trekken: het creatieve, de kunst, dingen maken. Al op de middelbare school was dat het dilemma, ga ik iets creatiefs doen of iets met talen. Toen ik later nog een opleiding beeldende vorming deed, werd ik helemaal bevestigd: iets maken geeft me een enorme kick. Tijd voor een andere keuze?

Er hangt mist, witte wieven die zweven boven de weilanden zijn op het moment van schrijven (het is nog herfst) niet bijzonder of lastig, maar mooi. De herfst is ook de tijd van de begrotingen en de witte wieven zweven ook boven de meerjarenbegroting. Het zicht vooruit is dan ook beperkt. Net als de seizoenen, laat ook onze Carmelmeerjarenbegroting zich ondanks de mistflarden voorspellen.

Een aantal weken geleden hielden Wende Snijders en Bas Heijne een pleidooi om het lied ‘Mens, durf te leven’ tot een nationaal lijflied te maken. Dat pleidooi ondersteun ik van harte. Het lied gaat over de worsteling die er is tussen individualiteit en collectiviteit. Deze persoonsvorming en socialisatie is, samen met kwalificatie, de kern van ons werk. Aan de ene kant helpen we jongeren om deel uit te maken van een groep. Anderzijds zijn we volop aan het werk met (individuele) persoonsvorming.

Sommige zinnen blijven je altijd bij. Ooit was er een leerling die in de klas zei: “Meneer, dit vak gaat helemaal nergens over.” Ik was hevig gepikeerd en begon me meteen te verdedigen. In mijn les leerde je Frans praten!

Een jaar geleden aanvaardde ik de baan van voorzitter College van Bestuur van Stichting Carmelcollege. Voor de buitenwereld is dat niet altijd een positieve keuze: bestuurders zijn per definitie machtsbeluste, megalomane mensen en besturen die wat groter van omvang zijn, zijn per definitie slecht. Je moet dus wel een beetje gek zijn om met veel genoegen aan zo’n klus te beginnen. Ik ben nu een jaar verder en als ik terugkijk zie ik veel dingen om trots op te zijn. Ik deel ze graag met je.

Het Carmelcollege Gouda biedt, met uitzondering van praktijkonderwijs, alle vormen van voortgezet onderwijs aan. Gouda kent onderwijs in alle denkbare denominaties. Dat maakt de concurrentie heftig en de strijd om de leerling is hier op alle scholen voelbaar. Het maakt mij trots dat het ons is gelukt om op het Antoniuscollege, de havo/vwo-locatie, een aansprekend en veelzijdig aanbod te realiseren en de instroom van leerlingen fors uit te breiden.

Sommige dingen staan zó ver van me af, dat ik telkens oprecht verbaasd ben als ze zich weer voordoen. Een paar weken geleden ging ik met mijn mentorleerlingen naar een voorlichtingsmiddag op de UT in Enschede, vijf voorlichtingen van universitaire studies van telkens een halfuur.