Valt het met geld goed te maken? De door de leerlingen geleden schade. Gras groeit immers niet harder door eraan te trekken. Met andere woorden: de opgelopen vertraging in het leren is er. Tegelijkertijd dient het voorjaar zich aan. In de tuin is het de tijd om het gras te verticuteren, en kalk en mest uit te strooien. Hoewel mijn grasveld geleden heeft onder de extreme sneeuwval, weet ik dat het met zorg en aandacht weer bijtrekt. Vanaf mijn thuiswerkplek heb ik er goed zicht op en volg ik het nauwlettend. Hoe zit dat met onze leerlingen in het VO, wat kunnen we doen met een zak poen? 
 
De Tweede Kamer heeft besloten tot het instellen van het Nationaal Programma Onderwijs, dat is gericht op herstel én ontwikkeling van het onderwijs, op het inhalen én compenseren van vertraging, en op het ondersteunen van iedereen in het onderwijs die het moeilijk heeft. In de berichtgeving worden begeleidende persoonlijke boodschappen van de betrokken minister vermeld, die benadrukken dat “we” er alles aan doen om de jongste generaties in ons land dezelfde kansen te bieden als de generaties die zonder pandemie naar school gingen. Die intentie van de minister is geweldig. En de bedragen zijn zo onvoorstelbaar groot dat je je afvraagt of we de volgende generaties niet opzadelen met een bak schuld van heb ik jou daar. Enigszins argwanend door het verleden - zoals de extra en gewaardeerde ontwikkeltijd in de CAO - en mijn spaarzame vader die altijd zegt dat je een gulden maar één keer kunt uitgeven, vraag ik mij af of het geen sigaar uit eigen doos is. Mijn naïeve ik houdt mijzelf voor dat het geld extra is en niet ten koste gaat van bijvoorbeeld toekomstige loonontwikkeling voor docenten.
 
Het woordje “we” dat de minister gebruikt, daar viel mijn oog op. De minister zal niet over zichzelf in meervoud spreken. Doelt hij op het kabinet? Of op de sector, in de zin van: samen met de scholen? Dat laatste spreekt mij het meeste aan, ik ben dol op samen. De minister heeft financiële ruimte geboden, zijn beleidsvisie verwoord en het is nu aan de scholen om die ruimte vervolgens optimaal te benutten. De zak poen voor scholen gaat natuurlijk vergezeld met voorwaarden voor de besteding en afspraken over verantwoording. Dat beïnvloedde de stemming op scholen al zodanig dat enkele schoolleiders spraken over een gegeven paard dat je niet in de bek moet kijken. Houdt daarbij echter in gedachten dat ook het ministerie het verleden kent, zoals de zoektocht waar de miljoenen voor jonge docenten zijn beland. 
 
Het Nationaal Programma Onderwijs gaat ondertussen voortvarend van start en dat is goed voor de leerling. Om vlot uit de startblokken te kunnen komen, is voor scholen snel duidelijkheid nodig over de hoogte van de bedragen en verantwoordingseisen. Maar daar zal onze minister vast voor zorgen. Een stem in mijn hoofd vraag zich af hoe het over twee jaar gaat. Als deze tijdelijke zak poen op is, wat dan? Dat wordt weer afkicken en dat zal niet meevallen.
 
De beheersreflex ligt in Den Haag om de hoek. De angst dat een enkel schoolbestuur de gelden niet correct besteedt, lijkt zo groot dat over alle scholen een zwaar instrumentarium wordt uitgestort: menukaarten, tijdpaden, financiële regelingen, etc. Tegelijkertijd vraagt zo'n zak poen terecht ook om een goede verantwoording. 'We” willen toch weten of “we” er alles aan hebben gedaan?  Of valt dat niet met geld goed te maken en is het gewoon wachten op een volgend en groeizaam seizoen? Prettig voorjaar allemaal.